Waar komen onze kersttradities vandaan?
Waar komen onze kersttradities vandaan? Zonder zijn talrijke gebruiken zou de kerstperiode maar half zo mooi zijn. Maar wie heeft de kerstman eigenlijk uitgevonden? En hoe zit het met de kus onder de maretak? Iedereen heeft zich afgevraagd wat de betekenis en oorsprong is van de populaire kersttradities. Onderstaand zullen we de belangrijkste kerstgebruiken, hun geschiedenis en hun betekenis uitleggen.
kerstboom
De kerstboom is natuurlijk een van de meest populaire kersttradities. Deze gewoonte is terug te voeren op een oude traditie. Ooit hingen mensen groenblijvende dennentakken op en wilden ze de boze geesten weghouden van hun huizen. Pas in de 15e eeuw ontwikkelde de kerstboom zoals we die nu kennen zich tot een gebruik. In oude geschriften kun je informatie vinden dat mensen in die tijd bomen in het bos begonnen te zagen en deze met feestelijke versieringen te versieren. Deze gewoonte heeft zich nu over de hele wereld gevestigd.
Kerstman
De kerstman ontstond in de 16e eeuw. Het was destijds een bewust gemaakt kunstproduct en bedoeld als contrast met Sinterklaas. Hij was altijd onderhevig aan hedendaagse invloeden. In 1932 had een reclamecampagne van Coca-Cola echter een grote invloed op het uiterlijk van de kerstman. Tegenwoordig stellen we ons bijna overal ter wereld een bebaarde, mollige oudere man voor in een rood-wit kerstmankostuum.
Als symbolische figuur vertoont de kerstman grote gelijkenis met gelijkgestemde cadeau-brengers over de hele wereld. Of het nu Vader Vorst, Père Noël, het protestantse Christuskind, Sinterklaas of de lieve Nicolaas en zijn helper Knecht Ruprecht. Elk symboolfiguur heeft eigenlijk maar één taak met Kerstmis: cadeautjes brengen en kinderen tot puur geluk brengen. Zo gaat het met de rust van het familiefeest.
Zoenen onder de maretak
Heb je ooit een koppel zien kussen onder een hangende tak met kerst? Of heb je zelf je partner wel eens onder zo'n tak gekust? Deze zogenaamde kus onder de maretak zou het paar een leven lang gelukkig moeten houden. Zoals met zoveel kerstgebruiken, gaat de geschiedenis van de maretakkus ver terug in de tijd. Maretak heeft de mensheid altijd gefascineerd. De plant symboliseert geluk, moed, vruchtbaarheid en gezondheid. Degenen die eronder kussen, willen deze waarden vaak veiligstellen voor hun eigen partnerschap.
Adventskrans
Christelijk symbool van anticipatie als pre-kerstversiering De kaarsen op de adventskrans verkorten de tijd van het begin van de advent tot kerstavond. Het licht wordt helderder met elke extra kaars en symboliseert zo de toenemende verwachting van de geboorte van Jezus Christus. Deze eerste adventskrans was een enorme krans met groen en 24 kaarsen. Later plaatsten mensen kleinere versies van dennengroen en met vier kaarsen op de tafels. Bij sommige adventskransen van de katholieke geloofsgemeenschappen staat ook een vijfde kaars in het midden van de krans. Het is niet verlicht op adventzondagen, maar alleen op kerstavond.
De traditie van de adventskrans is vooral populair in sommige Duitse en Oostenrijkse regio's. De inwoners van Mariazell (Oostenrijk) bouwden wat momenteel de grootste hangende adventskrans ter wereld is. Hij weegt zes ton en heeft een velgdiameter van 12 meter. De constructie komt overeen met de Wichern adventskrans, d.w.z. de variant met 20 kleine en vier grote lampjes. De adventskrans in zijn huidige vorm maakt pas sinds het einde van de 19e eeuw deel uit van het gebruik van de adventstijd. Het had oorspronkelijk 24 kaarsen, later vier.
Zelf een adventskrans knutselen
Individueel en smaakvol: een zelfgemaakte adventskrans siert het kantoor of uw eigen appartement en creëert een contemplatieve sfeer.
Voor de adventskrans heb je nodig:
Voor de krans:
- 1 krans blanco
- Dennen takken
- Snoeischaar
- draad
- Pinnen
- 4 kandelaars + Kaarsen
Voor de decoratie:
- sterren of andere decoratie
- dennenappel
- kaneelstokjes
- Cadeau lint
- Kleine kerstboomballen
- heet lijmpistool
Stap 1:
Snijd de dennentakken tot een lengte van ongeveer 20-25 cm. Plaats de eerste dennentak op de blanco krans en wikkel deze 2-3 keer met draad. Pin kleine takken die uitsteken vast met spelden. Ga dan met de klok mee en zorg ervoor dat er geen gaten zijn
Stap 2:
Zet nu de kaarsen met de kandelaars op dezelfde afstand in de krans.
Stap 3:
Versier de krans nu met strikken of doe dennenappels, noten, balletjes of andere decoratieve elementen in de krans. Het is het beste om ze te bevestigen met draad of ze op hun plaats te lijmen met hete lijm.
Kerstbakkerij
koekjes bakken voor kerst. Kerst en bakken zijn twee dingen die gewoon bij elkaar horen. Het mengen van de ingrediënten, het kneden van het deeg, het vormen van zoete lekkernijen en de geur van vanille en kaneel roepen bij velen van ons herinneringen op aan de jaarlijkse kerstbakkerij.
Vroeger bakte bijna iedereen immers kerstkoekjes en ander lekkers met hun ouders of grootouders. Maar hoe is de kerstbaktraditie ontstaan zoals we die nu kennen? En welke ingrediënten mogen niet ontbreken bij het kerstbakken? Waar komt de traditie van het bakken van koekjes met Kerstmis vandaan?
Koekjes en andere zoete lekkernijen worden al heel lang gebakken met Kerstmis. Sinaasappelkoekjes, kaneelsterren en andere soorten koekjes werden vroeger gebakken omdat ze lang houdbaar waren en hielpen om de lange, slechte winter te overleven. Omdat het vet- en suikergehalte van het gebak hoog was, was het vooral geschikt voor de arme bevolking.
Nootmuskaat, kruidnagel, kaneel, kardemom en gember zijn specerijen die niet mogen ontbreken in de kerstbakkerij. Ze geven de kerstkoekjes hun typische smaak. De basis ingrediënten zijn boter of margarine, suiker en bloem, en meestal room of melk. Het is versierd of verfijnd met amandelen, jam, hagelslag en rozijnen. Conclusie: Een kerstfeest zonder de traditionele kerstbakkerij zou voor de meeste gezinnen ondenkbaar zijn. Bakken zorgt niet alleen voor geweldige momenten tussen ouders en hun kinderen, het biedt ook de mogelijkheid om zelf de eerste leuke kerstcadeaus te ontwerpen. Geen wonder dat het bakken van koekjes, peperkoek, kerststol of Speculaas jaar na jaar één van de belangrijkste kersttradities is in veel landen.
De oorsprong van het bakken van kerstkoekjes ligt nog ver terug in ons verleden. Voordat families kerstkoekjes begonnen te bakken als boomversiering, werden er al lang daarvoor koekjes en kerstbrood gemaakt in kloosters voor Kerstmis. Op deze manier moet de feestdag van de geboorte van Christus worden geëerd. Tegelijkertijd wilden de monniken er hun rijkdom mee uitdrukken, omdat de ingrediënten duur waren en de normale bevolking ze niet kon betalen.
De meeste typische kerstgebak komen nog uit deze tijd. Welke gebakjes passen goed bij de kerstperiode? Klassiekers als vanille-halve maantjes, peperkoek, kaneelsterren, kokosmakarons, notenwiggen en speculaas passen bijzonder goed bij de kerstperiode. Ze mogen op geen enkele bakplaat ontbreken. Maar ook de kerststol is voor veel gezinnen een vast onderdeel van de kerstbakkerij.
Kerststollen - traditioneel gebak voor Kerstmis. De Duitsers aten in de middeleeuwen al kerststol. In die tijd was het echter gewoon een gebakje. Het werd slechts geleidelijk verfijnd. Veel gezinnen bakken hun stollen nog steeds zelf voor Kerstmis met een breed scala aan recepten, omdat het een traditie is geworden waar ze van zijn gaan houden. Vandaag de dag is de kerststol al meer dan 700 jaar oud en nog steeds elke kerst erg populair. Oorspronkelijk werden de populaire kerstkoekjes alleen tijdens de advent uitgeleend in de kloosters. In die tijd werden alleen meel, water en gist gebruikt voor stol. De stol was dan ook erg droog zonder boter en melk. Pas ongeveer 150 jaar later stond paus Innocentius VIII andere ingrediënten toe.
Peperkoek
Peperkoek is al tientallen jaren onmisbaar als kerstkoekje. De kruidige geur van de peperkoekharten op de kerstmarkt is al een feest voor je reukpupillen. De zachte, losse textuur en de mix van verschillende kruiden en smaken zijn typerend. Maar wat betekent de term 'peperkoek' eigenlijk? Hoe komt dit kerstkoekje aan zijn naam?
Het is tijd om de populairste kerstkoekjes eens nader te bekijken. Peperkoek is een sterk gekruid, extreem zoet en lang houdbaar gebak dat in vele varianten en vormen verkrijgbaar is. Het is een integraal onderdeel van kerstkoekjes. Alle peperkoekkoekjes hebben gemeen dat ze erg zoet zijn. Traditioneel worden ze gezoet met honing. Er zitten echter weinig vet, melk of water in de ingrediënten. Dit zorgt voor een droge, suikerrijke consistentie, waardoor de gebakken goederen zo lang kunnen worden bewaard. Kenmerkende kruiden zijn: kaneel venkel anijs kardemom gember nootmuskaat en Kruidnagel.
Peperkoekhuis - Een klassieker voor Kerstmis. Elk kind kent het sprookje "Hans en Grietje". Veel gezinnen maken dit peperkoekhuisje zelf in de aanloop naar kerstmis, ondanks dat het niet altijd even geweldig smaakt, maar het ziet er goed uit en is tegelijkertijd een geweldige decoratie. Wat is een peperkoekhuis? Peperkoekkoekjes zijn populaire kerstkoekjes. De platte cakevorm is perfect voor het maken van figuren, objecten en vormen. Om deze reden worden peperkoekharten en peperkoekmannetjes veel gebruikt. Het peperkoekhuis is niets meer dan een versierd, klein huisje dat voornamelijk uit peperkoek bestaat. Peperkoekhuisje met ornament. Het is ontstaan uit het sprookje "Hans en Grietje", waarin de boze heks in een peperkoekenhuisje woont. Net als het sprookje is ook het peperkoekhuis nauw verwant aan de kerstperiode. Het huis maken is een traditie die de ogen van veel kinderen jaar na jaar laat stralen.
Peperkoekrecept
Zelf een peperhuisje maken
Ingrediënten:
- 180 g zachte zoete roomboter
- 250 gram suiker
- 80 g vloeibare honing
- 1 theelepel gemberpoeder
- 1 theelepel kardemompoeder
- 1 theelepel kaneel
- 1 theelepel kruidnagelpoeder
- 500 tarwebloem
- 1 theelepel bakpoeder
- 200 g poedersuiker
- 8 el citroensap
Ingrediënten:
- 500 gram honing
- 200 gram margarine
- 200 gram suiker
- Twee theelepels zout
- 4 eetlepels water
- Een kilo meel 40 gram
- cacaopoeder
- Half pakje bakpoeder
- Een pakje peperkoekkruiden
Bereiden:
- Meng de boter met suiker, honing, 100 ml water en kruiden in een kom en gebruik een mixer
- Meng bloem en bakpoeder, voeg toe en kneed alles tot een soepel deeg.
- Dek het beslag af en zet een nacht in de koelkast.
- Verwarm de oven voor op 200°C
- Rol het deeg dun uit en steek uit en een koekjessteker. Leg op een met bakpapier beklede bakplaat en bak 5 tot 10 minuten. Laat de peperkoek afkoelen.
- Meng de poedersuiker en het citroensap door elkaar. Doe het glazuur in een kleine spuitzak of diepvrieszak en spuit hiermee fijne patronen op de peperkoek.
Bereiden:
- Wat melk Water, margarine, suiker, honing en zout worden in een pan onder voortdurend roeren gekookt tot de suiker is opgelost.
- Daarna laat men de massa afkoelen. Voeg als laatste de peperkoekkruiden, cacao, bakpoeder en bloem eronder toe.
- Het deeg moet goed worden gekneed en een nacht in huishoudfolie rusten.
- De volgende dag wordt het deeg bedekt met melk voordat het 20 minuten op 180 graden in de oven gaat.
- Deuren en ramen kunnen nu worden uitgesneden.
Voorbereiding van het spuitgieten:
Spuitgieten wordt gebruikt als "lijm" om de decoratie aan het huis te bevestigen. Hiervoor heb je nodig:
- het sap van een citroen,
- 250 gram poedersuiker
- 1 ei
- Omdat alleen het eiwit nodig is, moet het ei eerst worden gescheiden. De eiwitten worden vervolgens stijfgeklopt met de handmixer.
- Voeg nu de poedersuiker en het citroensap toe, zodat er een stevige, plakkerige massa ontstaat.
- Het wordt in de spuitzak gevuld. Daarna kan het huis worden ingericht.
Tips voor decoratie: Noten en amandelen, kleurrijke chocoladeknopen, liefdesparels, gummyberen en koekjes zijn ideaal om te decoreren. Uit koekjes kan bijvoorbeeld een schoorsteen worden getoverd. Het spuitglazuur kan worden gebruikt om ijspegels te vormen op het dak en op de raam- en deurkozijnen.
Suikerspin is goed voor het simuleren van rook uit de schoorsteen. Kaneelstokjes zijn ideaal als houtblokken voor het peperkoekhuis. Hier kunnen kleine en grote hobbyisten hun fantasie de vrije loop laten.